Antropoloji

Eğitim Şekli

Yüz Yüze

Ön Koşullar, Diğer Koşullar

Yok

Önerilen Destekleyici Dersler

Etno-arkeoloji ; bio-kültürel evrim; mitoloji

Dersin İçeriği

Antropoloji disiplininin genel tanıtımı, antropoloji disiplininin alt dalları ve yöntemi. Antropoloji disiplininin ilgi alanları. İnsan ve Kültür İlişkisi. Kültür ve kimlik ilişkisi.Kültürel benzerlikler ve farklılıklar.

Haftalık Ders İzlencesi

1) Antropoloji nasıl bir disiplindir? Yöntemi, Alt dalları ve sosyal bilimler içindeki yeri nasıldır?
2) "Marvin Harris'in "İnekler, Domuzlar, Savaşçılar Cadılar" kitabının değerlendirilmesi: "Hintliler neden ineklere tapar? Yahudiler ve Müslümanlar neden domuz eti yemeyi reddederler? Ortaçağdan sonra Avrupa'da neden bu kadar çok sayıda insan cadılara inanmıştı? Günümüzün popüler kültüründe nasıl oldu da cadılar o eski güçlerine kavuştular? Yamyamlar ve Krallar, Kültürlerin Kökenleri adlı yapıtın ünlü yazarı Marvin Harris isnan davranışı konusunda akılları karıştıran bu tür soruları yanıtlarken, bir halkın davranışı ne denli garip görünürse görünsün onu yaratan kaynakların mutlaka bulunup açıklanabileceğini gösteriyor."
3) Heinrich Zimmer'in Kral ve Hortlak kitabından Ebu Kasım'ın Çarıkları ve Kral ve Hortlak adlı öyküler
4) Sibel Özbudun'un "Ayinden Törene" adlı kitabınn değerlendirilmesi: ""Ayin, özünde, insanın yaşam kaynakları üzerinde denetim sağlama çabası olan, insanlığın tarihi kadar eski bir olgudur. İlk kez Ön Asya'da gerçekleşen, neolitik sorunlarda siyasal iktidarların biçimlenmesi ve kurumsallaşması süreci içinde, ayinler, biçimsel özelliklerini sürdürmekle birlikte, iktidar kurumunun meşruluğunu sağlayacak ideolijik bir unsura dönüşledir. Bu evreden itibaren, 'tören' tanımını kullanmak daha doğru olacaktır. Çağdaş ulus-devlet de törenlerin bu işlevinden yararlanmazlık etmemektedir. Ancak Batı Avrupa'da 18. yüzyıldan itibaren yoğunlaşan ulus-devlet oluşmaları, törenlere dinsel bağlantılarından kopartarak kendi biçimlenişlerine uygun seküler/laik-ulusal bir içerik vermişlerdir."
5) Sir James George Frazer'ın "Altın Dal" kitabının değerlendirilmesi: "Uygulamada, büyü sanatı hem bireylerin hem de bütün topluluğun yararına kullanılabilir; bu iki şeyden birine ya da ötekine yöneltilişine göre özel ya da kamusal büyü diye adlandırılabilir. Dahası, kamu büyücüsü öyle etkin bir konumdadır ki, akıllı ve yetenekli biriyse, adım adım bir şef ya da kral katına ilerleyebilir. "
6) John Zerzan'ın "Gelecekteki İlkel" kitabının değerlendirilmesi. "İnsanın kendisini ve etrafındaki her şeyi yok etmekte sergilediği inanılmaz ve dayanılmaz yaratıcılık, medyadan saat başı akan haberlerle çeşitlendikçe, soruyoruz birbirimize; yanlışı nerede, ne zaman, nasıl yaptık? İnsan denilen canlı türü, nasıl oldu da, kendi yaşamını, dünyayı, hatta yavaş yavaş uzayı ve diğer gezegenleri cehenneme çeviren bir varlığa dönüştü? "
7) Philip K. Bock'un "İnsan Davranışının Kültürel Temelleri" kitabının değerlendirilmesi "Philip K. Bock, önemli bir alana yönelik olarak yazdığı bu giriş kitabında, antropologların çeşitli toplumların incelenmesinde kullandıkları doğru ve yanlış psikolojik kavramların eleştirel bir açıklamasını hazırlar. Yazar, bireylerin kendi toplumlarıyla ilişkisini anlama yollarını geliştirebilmeliri için, geçmişteki çabaların ve hataların farkında olmaları gerektiğini tartışır. "
8) Ara sınav/Değerlendirme
9) Yummi Sezen'in "Kurban ve Din"kitabının değerlendirilmesi "Bu çalışmasında yazar bir yandan kurban açısından dine bakarken diğer yandan din açısından kurbanı ele almaktadır. Açıkçası yazar kurbanı öncelikle dini bir kurum olarak ele almaktadır. Ancak din kavramının bu kitapta öne çıkan vurgusu, kurbanın tarihi, antropolojik, etnolojik, sosyolojik ve psikolojik boyutlarıyla ele alınmasına engel teşkil etmediği gibi tam aksine dinini de bu açılardan incelenmesini mümkün kılmaktadır."
10) Amin Maalouf'un "Ölümcül Kimlikler "kitabının değerlendirilmesi "Bana 'içimin derinliğinde' ne olduğu sorulduğunda, bunda herkesin 'içinin derinliğinde' ağır basan tek bir aidiyetin, bir bakıma 'kişinin derin gerçekliğinin', doğarken ebediyen belirlenen ve artık değişmeyecek olan 'öz'ünün varolduğu inanışı yatıyor; sanki geri kalanın, bütün geri kalanın -özgür insan olarak katettiği yolun, benimsediği inanışların, tercihlerin, kendine özel duygusallığının, yakınlıklarının, sonuçta yaşamının- hiçbir önemi yokmuş gibi. Kimlik insanın zamanın içindeki incelişinde onu dünyaya bağlayan bir ayna."
11) Cafer Tiryaki'nin "Aşkın Kökeni" kitabının değerlendirilmesi "Aşkın Kökeni, okuyanı sarsıp değiştirecek güçte bir kitap! Çünkü kadın-erkek ilişkilerinin varlık bulduğu aşk, sevgi ve insanın doğasına ilişkin olarak bilinen binlerce yıllık kanı ve yargıları, doğa-toplum-tarih üçgeninde bir giz ve kısır kurgu kıskacından kurtarmakta ve onların asıl olan gerçekliğini keşfetmektedir... — Aşk nedir ve kökeninde ne vardır? — Bir kadın ve bir erkek, niçin birbirlerine aşık olmaktadırlar? — Doğa, toplum ve tarih katında, kadın ve erkek kimdir? — Kadın ve erkek tarih boyunca nasıl evrimleştiler? — Kadın ve erkekte birincil ve ikincil doğalar (kültürler) ile güdüler ve bilinçler nelerdir? — Sevgi ve cinsellik nedir, ne değildir? "
12) David Le Breton'un "Acının Antropolojisi kitabının değerlendirilmesi: "Moderniteye yepyeni bakış açılarıyla yaklaşan, bireyin günümüzün toplumsal mekanizmalar karşısındaki yerini arayan David le Breton, kendine özgü bir “risk sosyolojisi” geliştirdi. “Acının Antropolojisi, ” daha önce tehlike ve sessizlik üzerinde çalışmış bir yazarın, insan gövdesinin en kuytu boyutları hakkında derin ve etkileyici bir kitabıdır"
13) E. J. Hobsbawm'ın "Geleneğin İcadı" kitabının değerlendirilmesi "Bugün eski devirlerden geldiğini varsaydığımız geleneklerin büyük kısmı, aslında görece yakın zamanlarda 'icat edilmiş olan' geleneklerdir. Bu gelenekler icat edilirken mutlaka belli bir tarihsel geçmişe referans yapılır ve geçmişle bir süreklilik kurulmaya çalışılır. Oysa bu süreklilik, büyük ölçüde yapay ve uydurmadır. Bu açıdan son iki yüzyıllık geçmiş, modern dünyanın sürekli değişimi ve yenilenmesi ile toplumsal hayatın en azından bazı kısımlarının değişmez ve sabit tutulmaya çalışılması arasındaki zıtlığa kafa yoran tarihçiler açısından son derece ilginç ve verimli bir zaman dilimidir. Verimlidir, zira yeni gelenekler özellikle bu son iki yüzyılda, özellikle de görece yeni bir tarihsel olgu olan 'ulus' ve 'ulus-devlet'le, ulusal semboller, refleksler ve milliyetçilikle at başı giderek hızlı bir şekilde formelleşmiş ve yerleşiklik kazanmıştır"
14) Mary Douglas'ın "Saflık ve Tehlike: Kirlilik ve Tabu Kavramlarının Bir Çözümlemesi":kitanının değerlendirilmesi "Yaşayan antropologlar arasında başka disiplinler üzerinde en fazla etki yaratmış isimlerden biridir Mary Douglas. Klasik eseri Saflık ve Tehlike'de yetkin bir örneğini verdiği metodolojisinin en önemli yanı, "ilkel" denen kültürleri ve kendi kültürünü anlamak için ayrı ayrı analiz yöntemleri kullanmayı, o kültürleri "ötekileştirmeyi" reddetmesidir. Sömürgeci antropoloji geleneğinin, kendi kültürünü rasyonel ve üstün, diğer kültürleri de içerdikleri "tuhaf" inançlar ve ritüellerden dolayı irrasyonel, çocuk ya da nevrotik görme tavrını entelektüel olarak savunmak bu kitapla birlikte imkânsız hale gelmiştir. "
15) Dönem sonu genel değerlendirme
16) Yarıyıl sonu sınavı

Önerilen/İstenen Ders Kaynakları

Planlanan Öğrenim Faaliyetleri Ve Eğitim Yöntemi

Değerlendirme Yöntemi ve Ölçütleri

Ara Sınav Notunun Başarıya Oranı	40%
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarıya Oranı	60%
Toplam	100%

Dersin Eğitim Dili

Türkçe

Mesleki Uygulama

İstenmemekte