>
Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Türü Dersin Düzeyi Dersin Yılı Dersin Verildiği Dönem AKTS Kredisi
Fiziksel Jeodezi HRT333 Zorunlu Lisans 3 Güz 3

Öğretim Elemanı Adı

Prof. Dr. Haluk KONAK
Prof. Dr. Aydın ÜSTÜN
Dr. Öğr. Üyesi Pakize KÜREÇ NEHBİT
Arş. Gör. Dr. Sevda OLGUN

Dersin Öğrenme Kazanımları

1) Temel çekim ve potansiyel yasalarını tanır
2) Harmonik fonksiyonları ve süreklilik özelliklerini öğrenir, çekim potansiyelinin harmonikliğini inceler
3) Jeodezik sınır değer problemlerini tanır
4) Yerçekimi potansiyelini hesaplamak için küresel harmonikler kullanır
5) Merkezkaç potansiyeli ve yeryuvarının gravite alanını kavrar
6) Eşpotansiyel yüzey, jeoit ve çekül doğrultusu kavramlarını ve aralarındaki ilişkiyi açıklar
7) Normal ve bozucu gravite alanı bilgisini açıklar ve hesaplamalarda kullanır
8) Jeoit ve dönel elipsoit arasındaki bozucu büyüklükleri (bozucu potansiyel, gravite anomalisi, jeoit ondülasyonu ve çekül sapması) arasındaki geometrik ve fiziksel ilişkileri kavrar
9) Astro-jeodezik sistemlerini açıklar, doğal ve model koordinatları tanır ve ilişkili ölçme tekniklerinin nasıl kullanacağını öğrenir
10) Nivelman tekniğiyle yükseklik ağlarının nasıl oluşturulacağını öğrenir, GPS/nivelman tekniğinin avantajlarını kavrar

Program Yeterliliği İlişkisi

  Program Yeterlilikleri
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Öğrenme Kazanımları
1   Yüksek                  
2   Yüksek                  
3                      
4                      
5                      
6   Yüksek                  
7                      
8                      
9                      
10                      

Eğitim Şekli

Yüz Yüze

Ön Koşullar, Diğer Koşullar

Yok

Önerilen Destekleyici Dersler

Kalkulus, Diferansiyel Geometri, Fizik, Jeodezi, GNSS tekniği

Dersin İçeriği

Potansiyel kuramı, yer yuvarının gravite alanı, koordinat sistemleri, gravimetrik ve astrojeodezik yöntemler, nivelman tekniği, yükseklik sistemleri, dış çekim alanının küresel harmonik gösterimi, gravite alanı belirlemede yersel ve uydu gözlemlerini kullanmak, GNSS nivelmanı yardımıyla yükseklik probleminin çözümü

Haftalık Ders İzlencesi

1) Potansiyel kuramı ve temel kavramlar, Newton çekim yasası ve dolu cisimlerin çekim potansiyeli
2) Çekim potansiyeli analitik özellikleri ve Laplace diferansiyel denklemi
3) Küresel harmonik seriler ve yeryuvarının dış çekim alanı için Laplace diferansiyel denkleminin çözümü
4) Legendre diferansiyel denklemi, Legendre polinomları ve bütünleşik Legendre fonksiyonları, küre harmonik katsayıları, yüzey ve dolu cisim harmonikleri
5) Sınır değer problemleri, yeryuvarının yüzeyinde ve dış çekim alanında toplanan verilerden gravite alanının belirlenmesi
6) Eş potansiyel yüzeyler, çekül eğrileri ve aralarındaki matematiksel ilişkiler
7) Küresel harmonikler yardımıyla gerçek gravite alanının gösterimi ve yersel gravite, uydu altimetre ve yörünge bozulma verileriyle bu alanın modellenmesi
8) Yıliçi sınavı
9) Normal gravite alanı ve nivo elipsoidine ilişkin sayısal hesaplamalar, normal gravite alanının küresel harmonik serilere açınımı
10) Bozucu gravite alanı ve potansiyeli, gravite anomalisi, çekül sapması bileşenleri ve jeoit yüksekliklerinin bozucu potansiyelden hesabı
11) Yersel ölçülerle bozucu potansiyel fonksiyonlarının elde edilmesi, jeodezik ve gravimetrik yöntemler
12) Yükseklik sistemleri ve eşpotansiyel yüzeyler. Nivelman tekniğinin yola bağımlılığı ve jeopotansiyel sayılar
13) Gravite alanı ile ilişkili yükseklik sistemleri, nivelman sonuçlarının, dinamik, ortometrik ve normal yükseklik sistemlerine dönüştürülmesi
14) GNSS/nivelman tekniği, global, bölgesel ve yerel jeoit modelleri ve jeoit modelleme teknikleri
15) Sayısal uygulama
16) Yılsonu sınavı

Önerilen/İstenen Ders Kaynakları

1- Üstün, A. (2006) Fiziksel Jeodezi, Ders Notları, http://galileo.selcuk.edu.tr/~aydin/docs/fiziksel-jeodezi.pdf
2- Heiskanen, W. ve Moritz, H. (1984) Fiziksel Jeodezi, Ç: Onur Gürkan, KTÜ Yayınları, Trabzon
3- Abbak, R. A. (2019) Fiziksel Jeodezi Teori ve Uygulama, Atlas Akademi, Konya

Planlanan Öğrenim Faaliyetleri Ve Eğitim Yöntemi

1) Anlatım
2) Tartışma
3) Alıştırma ve Uygulama
4) Beyin Fırtınası
5) Bireysel Çalışma
6) Problem Çözme


Değerlendirme Yöntemi ve Ölçütleri

Ara Sınav Notunun Başarıya Oranı

40%

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarıya Oranı

60%

Toplam

100%

Dersin Eğitim Dili

Türkçe

Mesleki Uygulama

İstenmemekte