>
Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Türü Dersin Düzeyi Dersin Yılı Dersin Verildiği Dönem AKTS Kredisi
Kitle İletişim Kuramları ILT216 Zorunlu Lisans 1 Bahar 4

Öğretim Elemanı Adı

Prof. Dr. Emel Şerife BAŞTÜRK
Prof. Dr. Emel ÖZTÜRK
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Selahattin OKUROĞLU
Ögr. Gör. Dr. İren Dicle AYTAÇ

Dersin Öğrenme Kazanımları

1) Kuram ve model kavramlarını tanımlar
2) Otoriter, liberal, sosyalist ve çoğulcu demokratik kuramları açıklar
3) Gelişmeci yaklaşım ile sosyal sorumluluk kuramını açıklar
4) Ana akım kitle iletişim kuramlarını tartışır
5) Frankfurt Okulu temsilcilerinin yaklaşımlarını tartışır
6) Eleştirel medya çalışmalarını açıklar

Program Yeterliliği İlişkisi

  Program Yeterlilikleri
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Öğrenme Kazanımları
1 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek
2 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek
3 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek
4 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek
5 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek
6 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek

Eğitim Şekli

Yüz Yüze

Ön Koşullar, Diğer Koşullar

Yok

Önerilen Destekleyici Dersler

Popüler Kültür; İzleyici Araştırmaları

Dersin İçeriği

Kuram ve model kavramları irdelenecek, muhafazakar, eleştirel kuramlar ve kültürel çalışmalar anlatılacaktır. Kitle iletişimi kuramları: Normatif Bireycilik Kuramı, Sistem Kuramı, Eleştirel Kuram, Frankfurt Okulu, Birmingham Okulu, Yapısalcılık anlatılacaktır.

Haftalık Ders İzlencesi

1) Tanışma, derse ilişkin genel bilgilerin verilmesi, dersin amacının ve işleniş biçiminin açıklanması.
2) Kuram kavramının tanımlanması; kuram-bilim ve toplum arasındaki ilişkiler ile iletişim alanına kuramlarla bakmanın amaçları ve işlevlerinin açıklanması. İletişim araştırmalarına öncü olan yaklaşımlar ve kitle iletişim kuramlarının kökenlerinin betimlenmesi, iletişim kuramlarının genel gelişim tablosunun çıkartılması ana akım eleştirel kuramlar arasındaki farkların kısaca açıklanması.
3) Ana Akım Kuramların Temelini Atan İlk Modeller: Uyarıcı-Tepki yaklaşımları, Lasswell formülü, Shannon ve Weaver’ın Enformasyon Kuramı ve diğer kuramcıların katkıları. İlk Alan Araştırmaları: İki Aşamalı Akış Modeli. Sosyal Psikolojinin Katkıları ve Deneye Dayalı Kuramlar: Festinger’in Bilişsel Uyum Kuramı, Newcomb’un ABX Denge Modeli, Westley-Mclean’ın Aracılanmış İletişim Modeli.
4) Sosyolojinin İletişim Kuramlarına Katkıları: Chicago Okulu, Riley ve Riley’in modeli, Modernleşme Kuramları ve kitle iletişimi. Medyanın Kendisine Dönen Teknolojik Yaklaşım: H. Innis ve M. McLuhan.
5) Kitle İletişiminin Uzun Dönemli Toplumsal Etkilerine Yönelik Kuramlar: Kültürel Göstergeler ve Ekme Kuramı, Gündem Belirleme, Suskunluk Sarmalı, Eşik Bekçiliği, Yeniliklerin Yayılması, Bilgi Eksikliği ve Bağımlılık Kuramları.
6) Kitle İletişiminin Uzun Dönemli Toplumsal Etkilerine Yönelik Kuramlar (devam): Kültürel Göstergeler ve Ekme Kuramı, Gündem Belirleme, Suskunluk Sarmalı, Eşik Bekçiliği, Yeniliklerin Yayılması, Bilgi Eksikliği ve Bağımlılık Kuramları. Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı ve izleyicinin merkeze alınışı.
7) Eleştirel kuramlara giriş. Kitle iletişimine Marksist yaklaşımın ana kavramlarının açıklanması. Ekonomi politik yaklaşımın gelişimi, temel sorun ve kavramlarının tanıtılması.
8) Ara sınav/Değerlendirme
9) Kitle İletişimine Ekonomi Politik Yaklaşımda Temel Kuramlar: Amerikan Geleneği: H. Schiller, D. Smythe, N. Chomsky. Avrupa Geleneği: P Golding ve G. Murdock, N. Garnham, A. Mattelart.
10) Frankfurt Okulu: Eleştirel Teori’nin gelişimi ve temel kavramları. Frankfurt Okulu Düşünürlerinin İletişim Alanına Katkıları: T. Adorno ve M. Horkheimer, H. Marcuse.
11) Frankfurt Okulu (devam): Eleştirel Teori’nin gelişimi ve temel kavramları. Frankfurt Okulu Düşünürlerinin İletişim Alanına Katkıları: W. Benjamin, J. Habermas.
12) Kültürel Çalışmalar: İngiliz Kültürel Çalışmalar geleneğinin ortaya çıkışı ve gelişimi: R. Williams, S. Hall, vd.
13) Kültürel çalışmalarda dönüşümler; izleyici araştırmaları ve alımlama çalışmaları, kültürel çalışmalar bağlamında popüler kültür, feminizm, ideoloji.
14) İletişim Kuramlarına Çağdaş Katkılar ve Yeni Medyaya Kuramsal Yaklaşımlardan Örnekler: Baudrillard, Castels, Virilio.
15) Dönem süresince işlenen konulara genel bakış ve değerlendirme.
16) Yarıyıl sonu sınavı

Önerilen/İstenen Ders Kaynakları

1- YAYLAGÜL, Levent (2008). Kitle İletişim Kuramları: Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar (2. Basım). Ankara: Dipnot Yayınları.
2- ERDOĞAN, İrfan ve ALEMDAR, Korkmaz (2005). Öteki Kuram (2. Basım). Ankara: Erk.
3- STEVENSON, Nick (2008). Medya Kültürleri: Sosyal Teori ve Kitle İletişimi. Ankara: Ütopya Yayınevi.
4- Erol Mutlu (der.), Kitle İletişim Kuramları. Ankara: Ütopya Yayınevi.

Planlanan Öğrenim Faaliyetleri Ve Eğitim Yöntemi

1) Anlatım
2) Soru-Cevap
3) Tartışma
4) Grup Çalışması
5) Problem Çözme


Değerlendirme Yöntemi ve Ölçütleri

Ara Sınav Notunun Başarıya Oranı

30%

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarıya Oranı

70%

Toplam

100%

Dersin Eğitim Dili

Türkçe

Mesleki Uygulama

İstenmemekte