>
Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Türü Dersin Düzeyi Dersin Yılı Dersin Verildiği Dönem AKTS Kredisi
Gaz Türbinli Motorlar I UGM212 Zorunlu Lisans 2 Bahar 4

Öğretim Elemanı Adı

Doç. Dr. Sinan FİDAN

Dersin Öğrenme Kazanımları

1) Enerji ile ilgili temel kavramları açıklar.
2) Gaz türbinli motor performansını hesaplar.
3) Giriş kademesini ve motor performansına etkisini ilişkilendirir.
4) Kompresör çeşitlerini, görevlerini ve verimlerini açıklar.
5) Yanma odasını, tiplerini, yapısını ve görevlerini açıklar.
6) Türbin bölümünü, görevlerini ve verimini değerlendirir.
7) Ekzos bölgesinin itkiyle etkisini ilişkilendirir.
8) Temel gaz türbinli motor çalışma prensiplerini açıklar, sistem bileşenlerini tanır ve çalışma parametrelerinin etkilerini bilir.

Program Yeterliliği İlişkisi

  Program Yeterlilikleri
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
Öğrenme Kazanımları
1   Yüksek         Yüksek     Düşük         Düşük Düşük   Orta  
2   Yüksek         Yüksek     Düşük         Düşük Düşük   Orta  
3   Orta   Düşük Düşük   Düşük     Orta   Orta     Yüksek Yüksek Düşük Yüksek Orta
4   Orta   Düşük Düşük   Düşük     Orta   Orta     Yüksek Yüksek Düşük Yüksek Orta
5   Orta   Düşük Düşük   Düşük     Orta   Orta     Yüksek Yüksek Düşük Yüksek Orta
6   Orta   Düşük Düşük   Düşük     Orta   Orta     Yüksek Yüksek Düşük Yüksek Orta
7   Orta   Düşük Düşük   Düşük     Orta   Orta     Yüksek Yüksek Düşük Yüksek Orta
8   Orta   Düşük Düşük   Düşük     Orta   Orta     Yüksek Yüksek Düşük Yüksek Orta

Eğitim Şekli

Yüz Yüze

Ön Koşullar, Diğer Koşullar

Yok

Önerilen Destekleyici Dersler

Yok.

Dersin İçeriği

Temel Esaslar; Potansiyel enerji, kinetik enerji, Newton'un hareket yasaları, Brayton çevrimi; Kuvvet, çalışma, güç, enerji, hız, hızlanma arasındaki ilişki; Turbojet, turbofan, turboşaft ve turbopropeller yapısal ayarlamaları ve çalışması. Motor Performansı; Brüt thrust, net thrust, konik nozul thrust'i, thrust dağıtımı, meydana gelen thrust, thrust beygir gücü, eşdeğer şart beygir gücü, özgül yakıt tüketimi; Motor verimleri; By-pass oranı ve motor basınç oranı; Gaz akışının basıncı, sıcaklığı ve hızı; Motor “rating”leri, statik thrust, hız-irtifa- sıcak iklimin etkileri, flat rating sınırlamaları. Giriş (Inlet); Kompresör giriş kanalları; Çeşitli giriş konfigürasyonlarının etkisi; Buzdan koruma. Kompresörler; Eksenel ve santrifüj tipler; Yapısal özellikler, çalışma prensipleri ve uygulamalar; Fan dengelemesi; Çalışması: Kompresörde “stall” ve “surge”, sebepleri ve etkileri; Hava akımının kontrol metotları: bleed valfler, değişken giriş rehber kanatçıkları, değişken stator kanatçıkları, dönen stator paleleri; Kompresör oranı. Yanma Kısmı; Yapısal özellikler ve çalışma prensipleri; Türbin Bölümü; Çeşitli türbin blade tiplerinin çalışması ve karakteristik özellikleri; Blade disk bağlantısı; Nozzle guide vane'ler (türbin rehber/yönlendirici sabit bıçakları); Türbin blade stresi ve kripi sebepleri ve etkieri. Egzos; Yapısal özellikler ve çalışma prensipleri; Konverjan, diverjan ve değişken saha nozulları; Motor gürültüsünün azaltılması; Thrust reverser'ler.

Haftalık Ders İzlencesi

1) Temel Bilgiler, Potansiyel enerji, kinetik enerji, Newton’un hareket kanunu, Brayton çevirimi; Kuvvet, iş, güç, enerji, hız ve ivme arasındaki ilişkiler; Turbojet, turbofan, turboşaft, turbopropların yapısal düzenlemeleri ve çalışmaları.
2) Temel Bilgiler, Potansiyel enerji, kinetik enerji, Newton’un hareket kanunu, Brayton çevirimi; Kuvvet, iş, güç, enerji, hız ve ivme arasındaki ilişkiler; Turbojet, turbofan, turboşaft, turbopropların yapısal düzenlemeleri ve çalışmaları.
3) Motor Performansı, Brüt çekiş (thrust), net çekiş, choked nozzle çekişi, çekiş dağılımı, bileşke çekiş, çekiş beygir-gücü, eşdeğer şaft beygir-gücü, özel yakıt tüketimi;. Motor verimleri; Bypass oranı ve motor basınç oranı; Gaz akışının basınç, hararet ve hızı; Motor ‘rating’leri, statik çekiş; hız, irtifa ve sıcak iklimin etkileri, ‘flat rating’, sınırlamalar
4) Motor Performansı, Brüt çekiş (thrust), net çekiş, choked nozzle çekişi, çekiş dağılımı, bileşke çekiş, çekiş beygir-gücü, eşdeğer şaft beygir-gücü, özel yakıt tüketimi;. Motor verimleri; Bypass oranı ve motor basınç oranı; Gaz akışının basınç, hararet ve hızı; Motor ‘rating’leri, statik çekiş; hız, irtifa ve sıcak iklimin etkileri, ‘flat rating’, sınırlamalar.
5) ‘Inlet’ (giriş) Kompresör ‘inlet’ boruları; Çeşitli ‘inlet’ yapılarının etkileri; Buzlanmadan korunma.
6) ‘Inlet’ (giriş) Kompresör ‘inlet’ boruları; Çeşitli ‘inlet’ yapılarının etkileri; Buzlanmadan korunma.
7) Kompresörler, Aksiyal ve sentrifüj kompresör tipleri, Yapısal özellikler ile çalışma ve uygulama esasları, Fan dengesi, Çalışma, Kompresör stall ve surge sebepleri, Hava akış kontrol metotları, Bleed valfler, Değişken inlet bleed valfler, Değişken inlet guide valfler, Değişken stator valfler, Dönen stator bladeler, Sıkıştırma oranı.
8) Ara sınav
9) Kompresörler, Aksiyal ve sentrifüj kompresör tipleri, Yapısal özellikler ile çalışma ve uygulama esasları, Fan dengesi, Çalışma, Kompresör stall ve surge sebepleri, Hava akış kontrol metotları, Bleed valfler, Değişken inlet bleed valfler, Değişken inlet guide valfler, Değişken stator valfler, Dönen stator bladeler, Sıkıştırma oranı.
10) Yanma odası (combustion chamber) bölümü, Yapısal özellikler ve çalışma prensipleri.
11) Yanma odası (combustion chamber) bölümü, Yapısal özellikler ve çalışma prensipleri.
12) Türbin kademesi, Farklı türbin kanatçıklarının çalışması ve karakteristikleri, Kanatçıkların bağlantı noktaları, Nozzle guide vanaları, Türbin kanatçıklarında gerilme ve sürünme etkileri ve sebepleri.
13) Türbin kademesi, Farklı türbin kanatçıklarının çalışması ve karakteristikleri, Kanatçıkların bağlantı noktaları, Nozzle guide vanaları, Türbin kanatçıklarında gerilme ve sürünme etkileri ve sebepleri.
14) Egzos yapısal özellikleri ve çalışma prensipleri, Kovergant, divergant ve değişken nozllelar, Motor ses azaltma yöntemleri, trust reversarlar.
15) Egzos yapısal özellikleri ve çalışma prensipleri, Kovergant, divergant ve değişken nozllelar, Motor ses azaltma yöntemleri, trust reversarlar.

Önerilen/İstenen Ders Kaynakları

Planlanan Öğrenim Faaliyetleri Ve Eğitim Yöntemi

1) Anlatım
2) Anlatım
3) Anlatım
4) Anlatım
5) Soru-Cevap
6) Soru-Cevap
7) Soru-Cevap
8) Benzetim
9) Benzetim
10) Benzetim
11) Bireysel Çalışma
12) Bireysel Çalışma
13) Bireysel Çalışma
14) Bireysel Çalışma
15) Problem Çözme
16) Problem Çözme


Değerlendirme Yöntemi ve Ölçütleri

Ara Sınav Notunun Başarıya Oranı

40%

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarıya Oranı

60%

Toplam

100%

Dersin Eğitim Dili

Türkçe

Mesleki Uygulama

İstenmemekte