Dersin İçeriği
Sayısal Haberleşmenin Tanımı, Temel Kavramlar. Örnekleme Teoremi. Darbe GenlikModülasyonu (PAM). Demodülasyon İlkeleri. Darbe Genlik Modülasyonu (PWM). Darbe Pozisyon Modülasyonu (PPM). Zaman Paylaşımlı Çoklama (TDM). Darbe Kod Modülasyonu (PCM) . Modülasyon ve Demodülasyon İlkeleri. Hata Kodları ve Sayısal Haberleşme (QPSK, QAM) Teknikleri. Dünya, Avrupa ve TSE Standartları .
Haftalık Ders İzlencesi
1) 1. Sayısal haberleşmenin gelişimini öğrenir.
• Temel sayısal haberleşmenin, telgraf haberleşmesinden bu yana gelişim gösterdiğini anlar.
• Telgraf, telefon, radyo, televizyon, fax ve bilgisayar gibi iletişim araçlarından örnekler vererek sayısal bilginin haberleşmede nasıl kullanıldığını gösterir.
2. Bir sayısal haberleşmenin basit blok şemasını çizer ve açıklar.
2) 3. Sayısal haberleşmenin avantaj ve dezavantaj yönlerini açıklar.
• Gürültüye Karşı duyarlılık
• Bilgi taşıma kapasitesi
• Performans
• Ölçüm ve değerlendirme
• Hata bulma ve düzeltme
• İletişim gizliliği
• Sistemde harcanan güç vb.
yönleriyle sayısal haberleşme sistemini, analog haberleşme sistemiyle karşılaştırmayı kavrar.
3) 4. Örnekleme teoremini açıklar, sinyalin nasıl örneklendiğini uygular.
• Örneklemenin nasıl yapıldığını anlar.
• Bilgi sinyalinin temel band genişliği ile örnekleme sıklığı (frekansı) arasında bir ilişki kurulması gerektiğini anlar
4) • Minimum örnekleme frekansının sinyal band genişliğinin en az iki katı olması gerektiğini kavrar.
5) 1. Darbe Genlik Modülasyonunu anlar ve bunun uygulamasını yapar.
• Darbe Genlik Modülasyonunun blok şemasını çizer ve açıklar.
• Bir giriş sinyalini uygun bir sıklıkla önce örneklemeyi grafiksel olarak gösterir.
6) • Örneklenmiş genliklerle, genliği orantılı darbeler üretmeyi grafiksel olarak gösterir.
• Üretilen PAM sinyal ile bilgi sinyali arasındaki ilişkiyi açıklar.
• Bu bilgiler ışığında PAM deneyini yapar ve sonuçları osilaskop üzerinde analiz eder.
7) 2. Darbe Genişlik Modülasyonunu anlar ve bunun uygulamasını yapar.
• Darbe Genişlik Modülasyonun blok şemasını çizer ve açıklar.
• Bir giriş sinyalini uygun bir sıklıkla önce örneklemeyi grafiksel olarak gösterir.
• Örneklenmiş genliklerle, genişliği orantılı, genliği sabit darbeler üretmeyi grafiksel olarak gösterir.
• Üretilen PWM sinyal ile bilgi sinyali arasındaki ilişkiyi açıklar.
• Bu bilgiler ışığında PWM deneyini yapar ve sonuçları osilaskop üzerinde analiz eder.
8) 3. Darbe Pozisyon (Yeri) Modülasyonunu anlar ve bunun uygulamasını yapar.
• Darbe Pozisyon Modülasyonunun blok şemasını çizer ve açıklar.
• Bir giriş sinyalini uygun bir sıklıkla önce örneklemeyi grafiksel olarak gösterir.
• Örneklenmiş genliklerle, darbe yeri orantılı, genliği ve genişliği sabit darbeler üretmeyi aşama aşama grafiksel olarak gösterir.
• Üretilen PPM sinyal ile bilgi sinyali arasındaki ilişkiyi açıklar.
• Bu bilgiler ışığında PPM deneyini yapar ve sonuçları osilaskop üzerinde analiz eder.
9) 1. TDM (zaman bölmeli çoklama) sisteminin gerekliliğini ve çalışma ilkelerini açıklar.
• İki girişli bir TDM sisteminin istenilen bir modülasyonda gönderici ve alıcı tarafta blok şemasını çizer ve çalışmasını açıklar.
• TDM sisteminin her sayısal modülasyona uygulanabileceğini verilen örneklerle açıklar.
• Sayısal bilgi taşıyan hattın bit hızı ile örnekleme frekansı ve TDM sistemine dahil edilen bilgi sinyali arasında bağıntı kurar.
• İkiden çok girişli TDM sistemi için genelleme yapar.
• Bu bilgiler ışığında TDM deneyini yapar, sonuçları analiz eder ve yorumlar.
D. PCM ve Delta Modülasyonu ve Demodülasyonu İlkeleri
10) 1. Darbe Kod modülasyonu (PCM) ile, analog bilgi işaretini sayısal 1 ve 0 işaret düzeylerine nasıl çevrildiğini öğrenir.
• PCM modülasyon ve demodülasyon şemalarını çizer ve açıklar.
• Kuantalama (Yuvarlatma) ve kodlama işlemlerinin nasıl yapıldığını açıklar.
• Kullanılan bit sayısı ile kuantalama hatası arasında ilişki kurar.
2. İstenilen şartlara uygun bir PCM sistemi tasarlar.
• Kuantalama gürültüsünün sistemin performansına etkisini analiz eder.
• Kuantalayıcı bit sayısı, bilgi sinyali temel band genişliği ve örnekleme frekansının iletim band genişliğine
11) 3. Değişken adımlı kuantalayıcı kullanan PCM sistemlerin çalışma ilkelerini öğrenir.
• Ses işaretinin dinamik yapısını analiz eder.
• Sıkıştırma ve genleştirme ilkelerini anlar ve bu tekniklerin PCM sistemi performansına katkısını yorumlar.
• A tipi sıkıştırma eğrisini kullanmayı kavrar.
• Bir bilgi sinyalini analitik olarak A tipi sıkıştırma eğrisi üzerinden PCM ile sayısal işareti çevirir.
• Diferansiyel PCM’in ilkelerini öğrenir.
12) 4. Delta Modülasyonu (DM) ile, analog bilgi işaretini sayısal 1 ve 0 işaret düzeylerine nasıl çevrildiğini öğrenir.
• DM modülasyon ve demodülasyon şemalarını çizer ve açıklar.
• İki seviyeli (+? -?) keskin sınırlayıcı kullanarak analog bir işareti sayısal işarete dönüştür.
• “Eğim sınırlaması” kavramını anlar. Bu sınırlama ile örnekleme frekansı ve ? adımı arasında ilişki kurar.
• İkiden çok seviyeli (adaptif DM) DM ilkelerini öğrenir.
• DM ile PCM arasında kıyaslama yapar.
13) 1. Sayısal haberleşme kodları olan RZ, NRZ, AMI, Miller vb. hat kodlarını ve birbirinden farklı özelliklerini kavrar.
• Hat kodlarına niçin ihtiyaç duyulduğunu açıklar.
• Datanın “1” ve “0” değişimlerine karşı tüm kodları çizer, çalışmasını açıklar.
• Kenar sezme yöntemiyle alıcı-verici senkronizasyonun sağlanmasında, hat kodlarının önemini belirtir.
• Hatalı bilgi iletimine karşı hat kodlarının kullanılmasının önemini belirtir.
14) 2. ASK, PSK, FSK sinyallerinin nasıl elde edildiğini açıklar.
15) XXX
16) XXX