>

Organik Reaksiyon Mekanizması

Kimya

Fen - Edebiyat Fakültesi
Lisans
Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Türü Dersin Düzeyi Dersin Yılı Dersin Verildiği Dönem AKTS Kredisi
Organik Reaksiyon Mekanizması KIM318 Seçmeli Lisans 3 Bahar 5

Öğretim Elemanı Adı

Prof. Dr. Cavit UYANIK
Prof. Dr. Mehmet YILMAZ
Doç. Dr. Selahaddin GÜNER
Doç. Dr. Yeşim Saniye KARA
Dr. Öğr. Üyesi Sevinç İLKAR ERDAĞI

Dersin Öğrenme Kazanımları

1) Moleküler yapı ve reaktivite, Organik Reaksiyon Mekanizması yazımında genel kurallara ilk bakışı kavrar
2) Nükleofilik sübtitüsyon reaksiyonlarında yapı ve reaktivite, karbokatyonlar, nükleofiller, çıkan gruplar, çözücü etkisi, SN1 ve SN2 Reaksiyon mekanizmaları, karbonil grubu üzerinde nükleofilik sübtitüsyon hakkında bilgi sahibi olur
3) Eliminasyon reaksiyonlarında yapı ve reaktivite, karbokatyonlar, nükleofiller, çıkan gruplar, çözücü etkisi, E1, E2 ve E1cB reaksiyon mekanizmaları, sübtitüsyon ve eliminasyon karşılaştırılması hakkında bilgi sahibi olur
3) Uygun reaktif ve çözücü seçer.
4) Elektrofilik aromatik sübtitüsyon reaksiyonları, halojenlenme, nitrolama, sülfolama, alkilleme ve açilleme reaksiyon mekanizmaları, orto, meta ve para yönlendiriciler, ikinci ve gelecek diğer sübstitüentin yönlenmesi, nükleofilik aromatik sübstitüsyonu öğrenir
5) Elektrofilik katılma reaksiyonları, alken ve alkin kimyası, dienlere katılma, katılmanın stereokimyası, stereoseçicilik ve bölgeseçiciliği (regioselektivite), epoksidasyon, hidroborasyon, osmilasyon, ozonlama v.b. önemli reaksiyonları kavrar
6) Nükleofilik katılma reaksiyonları, su ve alkol katılması, yarı asetal ve asetaller, siyanohidrin, imin ve enamin oluşumu, hidrazin katılmas, ? ve ?-Doymamış aldehit ve ketonlara konjuge nükleofil katılması, organometalik reaktifler katılması, Grignard, Wittig v.b. önemli reaksiyonlarını kavrar
7) Kondensasyon reaksiyonları, aldol ve çapraz aldol reaksiyonları, Mannich reaksiyonu, Micheal reaksiyonu, Claisen, Perkin, Reformatsky, Stobbe, Dieckmann, Darzens, Knoevanagel reaksiyonları, enolatlar, enolatlara konjuge katılma hakkında bilgi sahibi olur
8) Çevrilme reaksiyonları, karbon, oksijen ve azot üzerinde alkil ve aril yer değiştirmesi, Beckmann, Hofmann, Favorski, Baeyer-Villiger, Schmidt, benzilik asit reaksiyonları, hidrit transferi, Cannizzarro, Meervwein-Ponndorrf-Verley reaksiyonlarıni öğrenir
10) Learns radical reactions and analyze radical stability and reactivity
11) Asimetrik sentez ile temel bilgi edinir
12) Perisiklik reaksiyonlari, Dies Alders katilmalarini kavrar
14) .
14) .
14) .
14) .
15) .
15) .
15) .
15) .

Program Yeterliliği İlişkisi

  Program Yeterlilikleri
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Öğrenme Kazanımları
1             Yüksek          
2             Yüksek          
3             Yüksek          
3 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek
4             Yüksek          
5             Yüksek          
6             Yüksek          
7             Yüksek          
8             Yüksek          
10             Yüksek          
11             Yüksek          
12 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek
14                        
14 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek
14                        
14 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek
15                        
15 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek
15                        
15 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek

Eğitim Şekli

Yüz Yüze

Ön Koşullar, Diğer Koşullar

Yok

Önerilen Destekleyici Dersler

Organik Kimya I, II

Dersin İçeriği

Giriş, Nükleofilik Sübtitüsyon, Eliminasyon, Elektrofilik Aromatik Sübtitüsyon, Elektrofilik Katılma Reaksiyonları, Nükleofilik Katılma Reaksiyonları, Kondensasyon Reaksiyonları, Çevrilme reaksiyonları, Perisiklik Reaksiyonlar, Radikal Reaksiyonları, Asimetrik Sentez

Haftalık Ders İzlencesi

1) GİRİŞ, Moleküler yapı ve reaktivite, Organik Reaksiyon Mekanizması yazımında genel kurallar
2) NÜKLEOFİLİK SÜBTİTÜSYON, Yapı ve rektivite, karbokatyonlar, Nükleofiller, Çıkan gruplar, Çözücü etkisi,SN1 ve SN2 Reaksiyon Mekanizmaları
3) SN1 ve SN2 Reaksiyon Mekanizmaları, Karbonil grubu üzerinde nükleofilik sübtitüsyon, Örnek ve problemler
4) ELİMİNASYON Yapı ve rektivite, karbokatyonlar, Nükleofiller, Çıkan gruplar, Çözücü etkisi, E1, E2 ve E1cB Reaksiyon Mekanizmaları, Sübtitüsyon ve eliminasyon karşılaştırılması, Örnek ve problemler
5) ELEKTROFİLİK AROMATİK SÜBSTİTÜSYON, Halojenlenme, nitrolama, sülfolama, alkilleme ve açilleme reaksiyon mekanizmaları
6) Orto, meta ve para yönlendiriciler, ikinci ve gelecek diğer sübstitüentin yönlenmesi, Nükleofilik aromatik sübstitüsyon, Benzin, Örnek ve problemler
7) NÜKLEOFİLİK KATILMA REAKSİYONLARI, Su ve alkol katılması; yarı asetal ve asetaller, Siyanohidrin, imin ve enamin oluşumu, hidrazin katılmas, alfa ve beta-Doymamış aldehit ve ketonlara konjuge nükleofil katılması
8) Organometalik reaktifler katılması, Grignard, Wittig v.b. önemli reaksiyonlar, Örnek ve problemler
9) ELEKTROFİLİK KATILMA REAKSİYONLARI, Alken ve Alkin kimyası, dienlere katılma, Katılmanın steriyokimyası, steriyoseçicilik ve bölgeseçiciliği (regioselektivite), Epoksidasyon, Hidroborasyon, Osmilasyon, Ozonlama v.b. önemli reaksiyonlar, Örnek ve problemler
10) KONDENSASYON REAKSİYONLARI, Aldol ve çapraz aldol reaksiyonları, Mannich reaksiyonu, Micheal reaksiyonu, Claisen, Perkin, Reformatsky, Stobbe, Dieckmann, Darzens, Knoevanagel reaksiyonları, Enolatlar, Enolatlara konjuge katılma, Örnek ve Problemler
11) ÇEVRİLME REAKSİYONLARI, Karbon, oksijen ve azot üzerinde alkil ve aril yerdeğiştirmesi, Beckmann, Hofmann, Favorski, Baeyer-Villiger, Schmidt, benzilik asit reaksiyonları, Hidrit transferi, Cannizzarro, Meervwein-Ponndorrf-Verley reaksiyonları, Örnek ve Problemler
12) PERİSİKLİK REAKSİYONLAR, Diels-Alder, Fotokimyasal ve ısısal (2+2), 1,3-Dipolar katılmalar, Sigmatropik ve elektrosiklik reasiyonlar, Örnek ve problemler
13) RADİKAL REAKSİYONLARI, Radikal kararlılığı ve reaksiyon vermeleri, Örnek ve problemler
14) ASİMETRİK SENTEZ, Asimetrik sentez örnek ve problemleri

Önerilen/İstenen Ders Kaynakları

1- Cavit UYANIK, Organik Kimya, 11. baski, Literatür, 2016
2- Robert B. Grossman,The Art of Writing Reasonable Organic Reaction Mechanisms, Springer,
3- G. Solomon, Organic Chemistry, 11th edition, Wiley, 2014

Planlanan Öğrenim Faaliyetleri Ve Eğitim Yöntemi

1) Anlatım
2) Soru-Cevap
3) Tartışma
4) Alıştırma ve Uygulama
5) Model Yapma
6) Model Yapma
7) Problem Çözme


Değerlendirme Yöntemi ve Ölçütleri

Ara Sınav Notunun Başarıya Oranı

40%

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarıya Oranı

60%

Toplam

100%

Dersin Eğitim Dili

İngilizce

Mesleki Uygulama

İstenmemekte