>

Sinir Sistemi ve Duyu Organları

Tıp

Tıp Fakültesi
Lisans
Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Türü Dersin Düzeyi Dersin Yılı AKTS Kredisi
Sinir Sistemi ve Duyu Organları TIP204 Zorunlu Lisans 2 11

Öğretim Elemanı Adı

Prof. Dr. TUNCAY MÜGE ALVUR
Prof. Dr. Nurbay ATEŞ
Prof. Dr. Belgin BAMAÇ
Prof. Dr. Savaş CEYLAN
Prof. Dr. Tuncay ÇOLAK
Prof. Dr. Hüsnü EFENDİ
Prof. Dr. Serdar FİLİZ
Prof. Dr. Süheyla GONCA
Prof. Dr. Gül İLBAY
Prof. Dr. Ayşe KARSON
Prof. Dr. Deniz ŞAHİN
Prof. Dr. MELDA YARDIMOĞLU YILMAZ
Prof. Dr. Yusufhan YAZIR
Prof. Dr. Nurşen YÜKSEL
Doç. Dr. Aslıhan AKPINAR
Doç. Dr. Aylin KANLI
Dr. Öğr. Üyesi Burcu ALPARSLAN
Dr. Öğr. Üyesi Berrin ÖZTAŞ
Dr. Öğr. Üyesi Ayla TEKİN ORHA

Dersin Öğrenme Kazanımları

1) MSS’nin Genel Morfolojisi, Meninksler ve Dural Sinüsler, Medulla Spinalis, Çıkan ve İnen Yollar anatomisini bilir.
2) Hipotalamus, limbik sistem ve serebral korteks, görme ve işitme ile ilişkili mekanizmalar, bu mekanizmaların düzenlenmesi ve bunları etkileyen faktörleri bilir.
3) Sinir Sisteminin embriyolojik gelişimi ve histolojisini bilir. Sinir Lif Tipleri ve Reseptörler, Sinaptik İleti, Somatik Duyular: Genel organizasyon ve duyu fizyolojisini kavrar.
4) Retiküler ve intralaminar talamik çekirdeklerin anatomic yapısını, histolojisini ve kortikal uyarılma ve bilinç üzerindeki işlevlerini bilir.
5) Beyin, beyincik, beyin sapı, omurilik, ventrikül, göz ve kulakile ilişkili yapıların anomalileri ve temel işlevsel bozuklukları bilir.
6) Ağrı ve sıcaklığı ileten afferent anterolateral sistemin talamus ile nasıl etkileşime girdiğini açıklar.
7) Yetişkin ventriküler sistemini embriyolojik gelişimiyle ilişkilendirir ve diagram oluşturabilir.
8) Koroid pleksusun anatomisi ve fonksiyonu da dâhil olmak üzere BOS oluşumunu ve reabsorpsiyonunu tanımlar.
9) Serebral korteksin ana alanlarını ve algılama ve motor koordinasyonda rollerini açıklar. Görsel, işitsel, somatosensoriyel, motor ve konuşma alanları için Brodmann alanlarını ayırt eder.
10) İstemli hareketlerin planlama, başlatma ve yürütme ile ilgili beyin bölgeleri için bir akış diyagramı oluşturur.
11) Bazal gangliyonlar ile bağlantılı beyin bölgelerini ve bazal gangliyonlar ile serebral korteks arasındaki temel bağları listeler ve tanımlar. İlişkili nörotransmitterleri tanımlar.
12) Gözün yapısını, gözün görme mekanizmasını, görmede temel fizyolojik optiği açıklar, görme biyokimyasını bilir.
13) EEG, EOG ve EMG kayıtlarına dayalı insan beyin faaliyetinin üç durumunu (NREM, REM ve uyanıklık) tanımlar.
14) Olfaktor bulbus ve merkezi olfaktor bölgenin yapısını ve fonksiyonunı tanımlar.
15) Otonom Sinir Sistemi (OSS) yapısını, sinyal mekanizmasını ve akciğer, kalp, arter ve damarların sempatik ve parasempatik uyarımının etkilerini açıklar, gastrointestinal fonksiyon ve böbrek fonksiyonunu bilir.
16) İşitsel Sistemde ses enerjisinin mekanoelektrik iletim sürecinde dış, orta ve iç kulak yapılarının sinir uyarılarına etkisini tanımlar. İşitme testlerini tanımlar ve işitme bozukluklarının teşhisine nasıl katkıda bulunduğunu açıklar: Odyometri öğrenir, Weber testi, Rinne testi uygulayabilir.
17) Vestibüler Sistemde membranöz labirentin üç boyutlu yapısını tanımlar. Vestibüler sinirin (birincil sinir liflerinin hedefleri ve ikincil nöronların hedefleri) merkezî bağlantılarını açıklar ve bunları vestibüler aparatın üç veya dört ana fonksiyonuyla ilişkilendirir.
18) Beyin ve davranış, postür, bilinçli hareket, bazal gangliyonlar, okülo-motor sistem, duyu integrasyonu ve motor sistemler, trigeminal sistem, omurilik ve beyin sapının klinik sendromları, hipotalamus, limbik sistem ve serebral korteks, görme ve işitme ile ilişkili mekanizmalar, bu mekanizmaların düzenlenmesi ve bunlara etkileyen faktörleri bilir.
19) Beyin, beyincik, beyin sapı, omurilik, ventrikül, göz, kulak ve ilişkili yapıların normal gelişimi, anatomisi, mikroskopik yapısı ve işlevleri ile ilgili temel kavram ve bilgileri kavrar.
20) Deri gelişimi ve histolojisi hakkında bilgileri bilir.
21) Spesifik duysal reseptörler ile çeşitli uyaranların algılanma ve iletilme mekanizmaları ile uyaranlara uygun yanıtların oluşturulma mekanizmalarının açıklar.
22) Motor işlevler ve temel refleksleri değerlendirir, Sinir sisteminin insan davranışlarını düzenleme mekanizmalarını açıklar..
23) Duygulanım durumlarının sinir sistemi tarafından nasıl düzenlendiğini bilir.
24) Serebral lateralizasyon, baskın hemisferin önemini kavrar.
25) Öğrenme-bellek ve konuşma gibi üst düzey zihinsel fonksiyonların nasıl gerçekleştiğini anlar.
26) Tıp alanında ileri teknolojinin kullanım alanları hakkında fikir sahibi olur ve ileri teknolojinin kullanımıyla ortaya çıkan etik sorunları tanır, yorumlar ve çözüm önerileri geliştirir.
27) Çevre ve sağlık etkileşimi hakkında farkındalık kazanır.
28) Yüksek teknoloji ile ilgili konuları analiz ederek etik olarak yanıt vermek ve davranmak için eleştirel düşünme becerilerini geliştirir ve kullanır.
29) Bilimsel fikirlerini net bir şekilde iletmek için açık ve ikna edici bir şekilde yazar.
30) KBL çalışmaları ile sütür atar.
31) Güncel literatürü takip eder ve yabancı meslektaşları ile iletişim için gerekli dil yeterliliği kazanır.
32) Kanıta dayalı tıp tanımını söyler, Kanıta dayalı tıp bileşenlerini sayar, Yanıtlanabilir klinik soru oluşturur ve Yanıtlanabilir klinik sorunun yanıtına uygun araştırma tiplerini sayar.
33) Klinik korelasyon dersleri ile temel tıp dersleri ile sinir sistemi ve duru organları ile ilgili temel refleksleri değerlendirir, insan davranışını düzenleme mekanizmalarını açıklar.

Program Yeterliliği İlişkisi

  Program Yeterlilikleri
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
Öğrenme Kazanımları
1 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
2 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
3 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
4 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
5 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
6 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
7 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
8 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
9 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Orta          
10 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
11 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
12 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
13 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
14 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
15 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
16 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
17 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
18 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
19 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
20 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
21 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
22 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Düşük Düşük          
23 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük              
24 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük              
25 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük              
26 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Yüksek Orta Orta Yüksek Yüksek    
27 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Düşük Yüksek Orta Orta Yüksek Yüksek    
28 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Orta Orta Yüksek Yüksek    
29 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Orta Orta Yüksek Yüksek    
30 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Orta Orta Yüksek Yüksek    
31                             Yüksek  
32 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Orta Orta Yüksek Yüksek    
33 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Orta Orta Yüksek Yüksek    

Eğitim Şekli

Yüz Yüze

Ön Koşullar, Diğer Koşullar

Yok

Önerilen Destekleyici Dersler

Nöroloji staj dersleri.

Dersin İçeriği

Her bir sinir hücresinin yapısı, Nöral işlevlerin altında yatan temel mekanizma ve organizasyonlar, Sinir sisteminin ana bölümleri ve duyu organları; beyin, beyincik, beyin sapı, omurilik, ventrikül, göz ve ilgili yapılar, kulak ve ilgili yapılar yer alır. Dış çevrenin algılanması ile ilgili bakış açısı kazandırılması; iletişim becerileri ve lokomosyon dahil beyinin vücudu nasıl yönettiği konusu işlenir. Bu komite duyu ve motor sistemleri, sinir sisteminin organizasyon ve işlevi, görme ile ilgili işlemler ve hafıza kavramı yeri ve oluşma mekanizmaları gibi başlıkları içerir. PDÖ eğitiminde, öğrenciler kuruldaki önemli konuları hazırlayarak küçük grup çalışmaları yaparlar. İlgili klinik branşlardan klinik korelasyon bilgilerini içerir. Laboratuvar eğitimi yoluyla laboratuvar ve pratik becerileri kazandırılır. Öğrencilere intramüsküler enjeksiyon yapmak için uygun yer, materyal ve beceri kazanmak üzere bilgi aktarılır. Ayrıca; Nöroanatomi Sinir sistem anatomisinin sınıflandırılması ve lokalizasyonunu, Görme ve işitmenin fizik ilke ve kavramlarıyla açıklanması ve görüntüleme yöntemleri ile ilgili olarak bilgi kazanılması, Merkezi ve otonom sinir sistemini oluşturan organların ince yapısı ve bu sistemlerin fonksiyonları ile olan ilişkisi, Beyin sapı, serebellum fonksiyonları, sinir sisteminin yüksek fonksiyonları, Uyku ve uyanıklık kavramlarının öğrenilmesi, Genel ve özel duyuların morfolojik ve işlevsel açıdan kavranmasını içermektedir.

Haftalık Ders İzlencesi

1) Kurul Tanıtımı Sinir Sisteminin Gelişimi Sinir Sisteminin Genel Yapılanması Merkezi Sinir Sistemi (MSS)’ne Giriş ve MSS’nin Genel Morfolojisi Medulla Spinalis Sinir Sisteminin Genel Özellikleri ve Yapısı KBL-1 Merkezi Sinir Sistemi (MSS) Histolojisi Sinir Lif Tipleri ve Reseptörler Seçmeli Ders-1 Çıkan ve İnen Yollar-I Sinaptik İleti Histoloji Lab-1 (Sinir Sistemi Histolojisi: MSS) Sinir Dokusu Biyokimyası Çıkan ve İnen Yollar-II Somatik Duyular: Genel Organizasyon ve Dokunma Yabancı Dil-1
2) Propriyosepsiyon, Kas Reseptörleri ve Spinal Refleksler Beyin Sapı-I Anatomi Lab-1 (Medulla Spinalis, Meninksler ve Dural Sinüsler) Beyin Sapı-II Ağrı ve Termal Duyular KBL-2 Beyin Sapı-III Omuriliğin Motor İşlevleri Seçmeli Ders-2 Danışmanlık saati Cerebellum ve Formatio Retikularis Periferik Sinir Sistemi Histolojisi Anatomi Lab-2 (Beyin sapı) Beyin Sapı ve Vestibüler Sistem Fizyolojisi, Retiküler Formasyon Cranial Sinirler (I-VI)-I Cranial Sinirler (I-VI)-II Yabancı Dil-2
3) Cranial Sinirler (VII-XII)-I Cranial Sinirler (VII-XII)-II Motor Sistem, Piramidal ve Ekstrapiramidal Yollar Diencephalon Hypothalamus Serebellumun Genel Fonk., Nöronal Devresi ve Serebellar Harabiyet Bulguları Dönüşümlü KBL-3 / Anatomi Lab-3 (Kraniyal sinirler) Cerebral Hemisferler, Motor ve Duyu Bölgeleri Bazal Gangliyonlar, Direk ve İndirek Yollar, Parkinson Hastalığı Seçmeli Ders-3 Meninksler ve Dural Sinüsler Substantia Alba Talamus ve Hipotalamusun Görevleri Ventriküler Sistem ve Liquor Serebrospinalis Dönüşümlü Fizyoloji Lab-1 (İnsanda ve kurbağada reflekslerin incelenmesi) / Anatomi Lab-4 (Meninksler ve Dural Sinüsler, Serebellum ve Ventriküler Sistem) MSS Damarları Yabancı Dil-3
4) Orbita ve İçindekiler Limbik Sistem Fizyolojisi ve Duygu-Durum Değişiklikleri Dönüşümlü Fizyoloji Lab-1 (İnsanda ve kurbağada reflekslerin incelenmesi / Anatomi Lab-5 (Diensefalon ve Hipofiz) Limbik Sistem Anatomisi ve Bazal Gangliyonlar Rinensefalon ve Koku Yolları Dönüşümlü KBL-4 / Anatomi Lab-6 (Limbik Sistem, Rinensefalon, Bazal Ganglionlar) Baskın Hemisfer Kavramı ve Serebral Lateralizasyon Göz Gelişimi Seçmeli Ders-4 Göz Histolojisi-I Konuşma Fizyolojisi ve Afaziler Klinik Korelasyon (Nöroloji) Göz Histolojisi-II Öğrenme ve Bellek: Bellek Çeşitleri ve Amneziler Bulbus Oculi ve Görme Yolları Yabancı Dil-4
5) Özgün Korteks Alanları ve Beyin Elektriksel Dalgaları Uyku ve Uyanıklık Fizyoloji Lab-2 (Total refleks ve reaksiyon zamanı ölçümü) Epilepsi, Kan-Beyin Bariyeri ve Serebrosipinal Sıvı Dönüşümlü KBL-5 / Anatomi Lab-7 (Serebral Hemisferler) Görme Biyokimyası PDÖ 1. Oturum Seçmeli Ders-5 Kulak Anatomisi Kulak Histolojisi-I Merkezi Görme Yabancı Dil-5
6) Kulak Anatomisi ve İşitme Yolları Klinik Korelasyon (Radyoloji) Fizyoloji Lab-2 (Total refleks ve reaksiyon zamanı ölçümü) Dönüşümlü KBL-6 / Fizyoloji Lab-3 (EEG, EMG ve polisomnografi) 14 Mart Tıp Bayramı Haftası Etkinlikleri Kulak Histolojisi-II PDÖ II. Oturum Seçmeli Ders-6 Fizyoloji Lab-3 (EEG, EMG ve polisomnografi) Klinik Korelasyon (Beyin cerrahisi) Klinik Korelasyon (Göz) Fizyoloji Lab-4 (Görme alanı ve kör noktanın saptanması) / Anatomi Lab-8 (MSS Damarları) Yabancı Dil-6
7) Deri Gelişimi ve Histolojisi-I Deri Gelişimi ve Histolojisi-II Fizyoloji Lab-4 (Görme alanı ve kör noktanın saptanması) Biyoetik ve Sanat Dönüşümlü KBL-7 / Histoloji Lab-3 (Deri Histolojisi) Fizyoloji Lab-5 (Görme keskinliği ve renk körlüğü) Seçmeli Ders-7 İşitmenin Nörofizyolojisi Anatomi Lab-9 (Göz Anatomisi) / Fizyoloji Lab-5 (Görme keskinliği ve renk körlüğü) Otonom Sinir Sistemi-I Otonom Sinir Sistemi-II Yabancı Dil-7
8) Anatomi Lab-10 (Kulak Anatomisi) Tad ve Koku Alma Duyuları Dönüşümlü KBL- 8 / Fizyoloji Lab-6 (İşitme testi) Fizyoloji Lab-6 (İşitme testi) Seçmeli Ders-8 Dönüşümlü Anatomi / Histoloji / Fizyoloji Telafi Lab. Yabancı Dil-8
9) Anatomi Pratik Sınavı Fizyoloji Pratik Sınavı KBL-9 Seçmeli Ders-9 Teorik Kurul Sonu Sınavı Kurul Değerlendirme Saati Yabancı Dil-9

Önerilen/İstenen Ders Kaynakları

1- Gray's Anatomi Öğrenciler için, Ankara Nobel Tıp Kitabevi, 2017; Anatomi Ders Notları
2- Marks' Essentials of Medical Biochemistry: A Clinical Approach Second Edition; Biyokimya Ders Notları
3- Histoloji ve Embriyoloji Ders Notları Histoloji ve Hücre Biyolojisi-Patolojiye Giriş. Abraham L. Kierszenbaum. Çeviri editörü: Demir Ramazan. Palme Yayıncılık, Ankara, Dördüncü baskı, 2020. Histoloji Konu Anlatımı ve Atlas (Ross). Michael H. ROSS Wojciech Pawlina. Çeviri editörü: Barış BAYKAL. Palme Yayınevi, 2014.
4- Guyton ve Hall Tıbbi Fizyoloji, Ganong Tıbbi Fizyoloji Fizyoloji Ders Notları
5- Rakel Aile Hekimliği: Güneş yayınevi. Yazar: Robert Rakel, David Rakel. Çeviri Editörü: Esra Saatçi, 2019. ISBN: 9789752777408
6- Tıp Tarihi ve Etik Ders Notları

Planlanan Öğrenim Faaliyetleri Ve Eğitim Yöntemi

1) Anlatım
2) Tartışma
3) Laboratuvar/Çalıştay


Değerlendirme Yöntemi ve Ölçütleri

Ara Sınav Notunun Başarıya Oranı

60%

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarıya Oranı

40%

Toplam

100%

Dersin Eğitim Dili

Türkçe

Mesleki Uygulama

İstenmemekte