>

Hastalıkların Biyolojik ve Psikososyal Temelleri

Tıp

Tıp Fakültesi
Lisans
Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Türü Dersin Düzeyi Dersin Yılı AKTS Kredisi
Hastalıkların Biyolojik ve Psikososyal Temelleri TIP205 Zorunlu Lisans 2 11

Öğretim Elemanı Adı

Prof. Dr. TUNCAY MÜGE ALVUR
Prof. Dr. Fatma BUDAK
Prof. Dr. Nursu ÇAKIN MEMİK
Prof. Dr. Meltem Özlen DİLLİOĞLUGİL
Prof. Dr. Devrim DÜNDAR
Prof. Dr. Semil Selcen GÖÇMEZ
Prof. Dr. Aynur KARADENİZLİ
Prof. Dr. Fetiye KOLAYLI
Prof. Dr. Hale MARAL KIR
Prof. Dr. Deniz ŞAHİN
Prof. Dr. Tijen UTKAN
Prof. Dr. Çiğdem VURAL
Prof. Dr. Özlem YILDIZ GÜNDOĞDU
Prof. Dr. Zeki YUMUK
Doç. Dr. Aylin KANLI
Dr. Öğr. Üyesi Pınar DAYLAN KOÇKAYA
Dr. Öğr. Üyesi Seda DUMAN ÖZTÜRK
Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Tuğrul ERUYAR
Dr. Öğr. Üyesi Ömer KARDAŞ
Dr. Öğr. Üyesi Berrin ÖZTAŞ

Dersin Öğrenme Kazanımları

1) Antijen ve reseptörlerin genel özelliklerini bilir, immünojen kavramını genel özelliklerini kavrar.
2) Doğal ve kazanılmış immun yanıtın hücrelerini, primer ve sekonder lenfoid doku ve organları bilir.
3) Doğal immun yanıtta rol oynayan hücresel ve sıvısal reseptörleri, doğal immun yanıtın hücrelerini kavrar.
4) Kazanılmış immun yanıtın hücreleri, doku ve organlarını ve işlevlerini kavrar
5) Hücreler arası iletişim moleküllerinin çeşitlerini ve etkilerini kavrar.
6) Sıvısal ve hücresel immun yanıt mekanizmalarını kavrar
7) İmmun yetmezlikler ve otoimmünitenin oluş mekanizmaları hakkında bilgi sahibi olur.
8) Primer ve sekonder immün sistemler ve yetmezliklerini, İmmün tolerans otoimmüniteyi bilir.
9) Enfeksiyon etkenlerinin oluşturduğu inflamasyonun doku ve organ sistemleri üzerinde yarattığı değişiklikleri tanımlar.
10) Aşırı duyarlılık reaksiyonlarının çeşitleri ve oluş mekanizmalarını bilir.
11) Aşılamanın önemini, aşıların ve serumların genel özellikleri, aşı çeşitlerini kavraması ve aşı takvimleri hakkında bilgi sahibi olur.
12) Enfeksiyon hastalıklarının tanısında kullanılan serolojik testleri sıralar, testlerin mekanizmalarını kavrar.
13) Tümör immünolojisi, kanser, kanser genleri ve büyüme faktörlerini bilir.
14) Tümör belirteçlerinin biyokimyasını bilir.
15) Patolojinin ne olduğunu, onun gelişim ve işlevlerini bilir.
16) Hücre zedelenmesi ve hücresel yaşlanmayı öğrenir. Hücre nekrozunu tanır.
17) İlaçların uygulanma yolları ve biyoyararlanımı bilir.
18) İlaç etkisini değiştiren faktörleri, ilaç etkileşimlerini, ilaçların toksik etkilerini bilir.
19) Otofarmakolojik ilaçları ve otakoidleri bilir.
20) Akılcı ilaç kullanımı ve ilkelerini bilir.
21) Klinik Biyokimyanın spesifik konuları ve klinik ile korelasyonu biliir
22) İlaçların genel özellikleri, absorbsiyonu, dağılımı, metabolizmasını ve itrahını bilir.
23) İlaçların doz konsantrasyon etkileşimi ve ilaç etki mekanizmalarını bilir.
24) Aile gelişim dönemlerini öğrenir. Aile ağacını ailede yaşam döngülerini bilir.
25) Çocuğun aile yapısına etkisini ve ilişkileri tanımlar.
26) Kişilik gelişiminin aşamalarını, kişilik gelişimini ve anne-bebek ilişkisini etkileyen faktörleri bilir.
27) Farklı anne baba tutumlarının neler olduğunu ve aile tutumlarının çocuğun gelişimine olan etkilerini açıklar.
28) Farklı aile yapılarını ve aile yapılarını etkileyen etkenleri bilir.
29) Nöropsikiyatrik hastalıkların biyokimyasal temelini bilir.
30) Yaşlılık ve sorunlarını kavrar.
31) KBL çalışmaları ile kadında meme muayenesi yapar.
32) Hasta hekim iletişim temel ilkelerini sayar.
33) Hasta hekim iletişimdeki aksaklıkları tespit eder, hasta hekim iletişimini kontrol listesine uyarak uygular.
34) Güncel literatürü takip eder ve yabancı meslektaşları ile iletişim için gerekli dil yeterliliği kazanır.
35) Kanıta dayalı tıp tanımını söyler, Kanıta dayalı tıp bileşenlerini sayar, Yanıtlanabilir klinik soru oluşturur ve Yanıtlanabilir klinik sorunun yanıtına uygun araştırma tiplerini sayar.

Program Yeterliliği İlişkisi

  Program Yeterlilikleri
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
Öğrenme Kazanımları
1 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
2 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
3 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
4 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
5 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
6 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
7 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
8 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
9 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
10 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
11 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
12 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
13 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
14 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
15 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
16 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
17 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
18 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
19 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
20 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
21 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
22 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
23 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
24 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
25 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
26 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
27 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
28 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
29 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
30 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
31 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
32 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
33 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  
34                             Yüksek  
35 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Orta Orta Orta Orta Orta Orta Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek  

Eğitim Şekli

Yüz Yüze

Ön Koşullar, Diğer Koşullar

Yok

Önerilen Destekleyici Dersler

Psikiyatri stajı psikosomatik hastalıklar dersleri.

Dersin İçeriği

Bu kurul; • İlaçların uygulanma yolları ve biyoyararlanımı, • İmmun sistemin elemanları, • İmmun yanıtın işleyişi, • İnfeksiyon etkenlerine karşı savunma, • Kişinin kendi hücre ve dokularına karşı immun yanıtsızlık, • Aşırı duyarlılık reaksiyonları, • Stresin hastalıklardaki rolü, • Psikoimmunoloji, biopsikososyal yaklaşım, • İmmunopatoloji, hücresel adaptasyon ve apoptoz konularının içerir.

Haftalık Ders İzlencesi

1) Kurul Tanıtımı Vücut Sıvıları Patolojiye Giriş, Patolojinin Gelişimi ve İşlevi İmmunolojiye Giriş Antijen ve Reseptörlerin Genel Özellikleri Hücresel Uyum Mekanizmaları ve Hücre Hasarı Morfolojisi Doğal İmmun Yanıtta Rol Oynayan Hücreler Hücrelerarası etkileşim molekülleri Farmakolojiye Giriş ve Genel Tanımlar KBL-10 Hücre Hasarı Mekanizmaları Doğal İmmun Yanıtın Fonksiyonları Seçmeli Ders-10 İdrar Yolları-Böbrek İşlevleri İlaç Uygulama Yerleri İmmünopatoloji 1 Adaptif İmmunitede Immunglobulinlerin Yeri İmmünopatoloji 2 Adaptif İmmun Yanıtın Hücreleri ve Organları Enzimlerin Klinik Önemi Yabancı Dil-10
2) Apopitozis ve Hücresel Yaşlanma Karaciğer Fonksiyonları İlaçların Farmasötik Şekilleri İmmun Farklılığın Oluşması: Lenfosit-Antijen Reseptörleri Lenfositlerin Gelişimi İlaçların Absorbsiyonu İlaçların Dağılımı Lenfositlerin Aktivasyonu Dönüşümlü KBL-11 / Patoloji Lab 1 (Hücre Zedelenmesi) İlaçların Metabolizması İlaçların İtrahı Humoral İmmun Yanıt Seçmeli Ders-11
3) Hücre İçi Birikimler, Hücresel İmmun Yanıt, İmmun Yanıtın Düzenlenmesi, Doz-Konsantrasyon Etki İlişkisi, Kanser, Kanser Genleri ve Büyüme Faktörleri, Klinik Biyokimya Analizlerinde Hataların Önlenmesi, Aşılar ve Serumlar, İlaçların Etki Mekanizmaları, KBL-12, Primer immün yetmezlik, Sekonder immün yetmezlik, İlaçların Etkisini Değiştiren Faktörler ve Biyoyararlanım, Seçmeli Ders-12, Danışmanlık Saati, İlaç Etkileşmeleri, Hemodinamik Bozukluklar 1, Sitokinler, Tümör immünolojisi, Hemodinamik Bozukluklar 2, Farmakogenetik, Tip I ve Tip II Aşırı Duyarlılık Reaksiyonları, Yabancı Dil-11
4) Tip III ve Tip IV Aşırı Duyarlılık Reaksiyonları, Transplantasyon immünolojisi, Dönüşümlü KBL 13 / Mikrobiyoloji Lab-1 (İmmünoloji Lab: Serumun Logaritmik ve Aritmetik Sulandırma), İlaçların Toksik Etkileri, Akut İlaç Zehirlenmelerinin Tedavisinde Temel İlkeler, Seçmeli Ders-13, İmmunomodulatör ilaçlar, Histamin ve Antihistaminikler, Tümör Belirteçleri, Serotonin ve Antiserotoninerjik İlaçlar, Biyojenik Aminler ve Peptid Yapılı Otokoidler, İmmunolojik Testler, Yabancı Dil-12
5) Aile Sistemleri ve Anne Baba Tutumları, Aile Hekimi ve Aile Hekimliği: Tanımlar, Dönüşümlü Patoloji Lab-2 (Madde Birikimleri) / Biyokimya Lab (AST, ALT Tayini), Okul Başarısızlığı, PDÖ I. Oturum, KBL-14, Tıp Eğitimi Çalıştayı, Seçmeli Ders-14, Biyopsikososyal Sistematik Aile Hekimliği, Ailenin Sağlık Üzerine Etkisi, Aile Hekimliğinde İletişim ve Kötü Haber Verme, Bağlanma, Aile Ağacı: Genogram, Aile Hekimliğinde Yaşlılık ve Sorunları, Fonksiyonel Sağlık Durumu, Yabancı Dil-13
6) Prostaglandinler ve Lökotrienler, Nitrik Oksit ve Endotelin, Allerjik Hastalıkların biyolojik temelleri, Evde Bakım, PDÖ II. Oturum, Dönüşümlü KBL-15 / Mikrobiyoloji Lab-2 (İmmünoloji Lab: Serolojik Testler), Yetişkin Eğitimi İlkeleri ve Hasta Eğitimine Giriş, Bakımda Süreklilik ve Aile Hekimliği, Seçmeli Ders-15, Tıbbi Mikrobiyoloji Lab-3 (İmmünoloji Lab: Periferik Yayma ve NBT Testi), Akılcı İlaç Kullanımı
7) Patoloji / Tıbbi Mikrobiyoloji Telafi Labları, KBL Telafi Lab. (Kurul 4 - Kurul 5), KBL Beceri Sınavı (Bahar Yarıyılı), Tıbbi Mikrobiyoloji Pratik Sınavı, Patoloji Pratik Sınavı, Seçmeli Ders-16, Teorik Kurul Sonu Sınavı, Kurul değerlendirme Saati, Yabancı Dil-14
8) Kurulların Laboratuvar Mazeret Sınavları KBL Mazeret Sınavı Anatomi Laboratuvarı Mazeret Sınavı Tıbbi Mikrobiyoloji Laboratuvarı Mazeret Sınavı Histoloji ve Embriyoloji Laboratuvarı Mazeret Sınavı Patoloji Laboratuvarı Mazeret Sınavı Fizyoloji Laboratuvarı Mazeret Sınavı Kurulların Teorik Mazeret Sınavları Yapılandırılmış Yıl Sonu (FİNAL) Laboratuvar ve Teorik Sınav Programı Yapılandırılmış Lab Sınavı - Anatomi Yapılandırılmış Lab Sınavı – Fizyoloji Yapılandırılmış Lab Sınavı –Histoloji-Embriyoloji Yapılandırılmış Lab Sınavı – Mikrobiyoloji Yapılandırılmış Lab Sınavı – Patoloji Yapılandırılmış Yıl Sonu Teorik (Final) Sınavı Yıl Sonu (Final) Teorik sınavı değerlendirme saati Yapılandırılmış Yıl Sonu (BÜTÜNLEME) Laboratuvar ve Teorik Sınav Programı Yapılandırılmış Lab Sınavı - Anatomi Yapılandırılmış Lab Sınavı – Fizyoloji Yapılandırılmış Lab Sınavı – Histoloji-Embriyoloji Yapılandırılmış Lab Sınavı – Mikrobiyoloji Yapılandırılmış Lab Sınavı – Patoloji Yapılandırılmış Bütünleme (Teorik) Sınavı Bütünleme sınavı değerlendirme saati

Önerilen/İstenen Ders Kaynakları

1- Gray's Anatomi Öğrenciler için, Ankara Nobel Tıp Kitabevi, 2017 Anatomi Ders Notları
2- Marks' Essentials of Medical Biochemistry: A Clinical Approach Second Edition Biyokimya Ders Notları
3- Histoloji ve Embriyoloji Ders Notları Histoloji ve Hücre Biyolojisi-Patolojiye Giriş. Abraham L. Kierszenbaum. Çeviri editörü: Demir Ramazan. Palme Yayıncılık, Ankara, Dördüncü baskı, 2020. Histoloji Konu Anlatımı ve Atlas (Ross). Michael H. ROSS Wojciech Pawlina. Çeviri editörü: Barış BAYKAL. Palme Yayınevi, 2014.
4- Guyton ve Hall Tıbbi Fizyoloji, Ganong Tıbbi Fizyoloji Fizyoloji Ders Notları
5- Rakel Aile Hekimliği: Güneş yayınevi. Yazar: Robert Rakel, David Rakel. Çeviri Editörü: Esra Saatçi, 2019. ISBN: 9789752777408
6- Tıp Eğitimi Ders Notları
7- Roitt immünoloji; Mikrobiyoloji Ders Notları
8- Robbins Temel Patoloji 10. Baskı Patoloji Ders Notları
9- Oğuz Kayaalp: Tıbbi Farmakoloji ( Rasyonel Tedavi Yönünden TIBBİ FARMAKOLOJİ ) Pelikan Yayınevi, 13. baskı, Ankara 2018. Hardman, Limbird, Gilman (Ed.): Goodman and Gilman's the Pharmacological Basis of Therapeutics, McGraw Hill, N.Y. 2022 Katzung, B.G.: Basic and Clinical Pharmacology, McGraw Hill, N.Y. 2015. Farmakoloji Ders Notları

Planlanan Öğrenim Faaliyetleri Ve Eğitim Yöntemi

1) Anlatım
2) Tartışma
3) Laboratuvar/Çalıştay


Değerlendirme Yöntemi ve Ölçütleri

Ara Sınav Notunun Başarıya Oranı

60%

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarıya Oranı

40%

Toplam

100%

Dersin Eğitim Dili

Türkçe

Mesleki Uygulama

İstenmemekte