>
Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Türü Dersin Düzeyi Dersin Yılı Dersin Verildiği Dönem AKTS Kredisi
Elektronik Alet ve Sistemler UEE207 Zorunlu Lisans 2 Güz 4

Öğretim Elemanı Adı

Doç. Dr. Satılmış ÜRGÜN
Dr. Öğr. Üyesi Nasır ÇORUH
Öğr. Gör. Nezih KAYA

Dersin Öğrenme Kazanımları

1) Aviyonik sistemlerde kullanılan gösterge çeşitlerinin genel yapısını açıklar.
2) Hava aracında kullanılan data busların çalışma prensibini ve yapılarını açıklar.
3) Hava aracında kullanılan fiber optik sensörlerin yapını ve hava aracındaki rolünü açıklar.
4) Statik elektriğin oluşma koşullarını ve hava aracında meydana getirebileceği sorunları açıklar.
5) Elektromanyetik kavramını açıklar.
6) Hava veri sistemlerinin yapısını ve çalışmasını bilir.
7) Genel hatlarıyla seyrüsefer sistemlerini bilir.

Program Yeterliliği İlişkisi

  Program Yeterlilikleri
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
Öğrenme Kazanımları
1   Yüksek   Yüksek Orta   Düşük Orta     Yüksek   Düşük   Düşük Yüksek   Yüksek
2 Düşük Yüksek   Yüksek Orta   Düşük Orta     Yüksek   Düşük   Düşük Yüksek   Yüksek
3 Düşük Yüksek   Düşük Orta   Düşük Orta     Yüksek   Düşük   Düşük Yüksek   Yüksek
4 Düşük Yüksek   Orta Orta   Düşük Orta     Yüksek   Düşük   Düşük Yüksek   Yüksek
5 Düşük Yüksek   Orta Orta   Düşük Orta     Yüksek   Düşük   Düşük Yüksek   Yüksek
6 Düşük Yüksek   Orta Orta   Düşük Orta         Düşük   Düşük Yüksek   Yüksek
7 Düşük Yüksek   Orta Orta   Düşük Orta         Düşük   Düşük Yüksek    

Eğitim Şekli

Yüz Yüze

Ön Koşullar, Diğer Koşullar

Yok

Önerilen Destekleyici Dersler

Temel Elektrik, Temel Elektronik

Dersin İçeriği

Elektronik alet sistemlerini tipik sistem düzenlemeleri ve kokpit yerleşimi. Fiber Optik; Fiber optik veri iletiminin elektriksel kablo yoluyla yayılıma karşı avantajları ve dezavantajları, Fiber optik veri yolu; Fiber optik ile ilgili terimler; Bağlantı uçları; Bağlaştırıcılar, kontrol terminalleri, uzak terminaller; Fiber optiğin hava aracı sistemlerinde uygulanması, Elektronik Ekranlar; Katot Işınlı Tüpler (CRT), Işık Yayan Diyot (LED), Sıvı Kristal Ekran (LCD) dahil olmak üzere, modern hava araçlarında kullanılan yaygın ekran türlerinin çalışma prensipleri; Elektrostatik Hassas Cihazlar Elektrostatik boşalımlara duyarlı komponentlere özel muamelede bulunulması; Risklere ve olası hasara, komponent ve personel antistatik koruma cihazlarına yönelik farkındalık. Yazılım Yönetim Kontrolü; Yazılım programlarına ilişkin kısıtlamalara, uçuşa elverişlilik gerekliliklerine ve yazılım programlarındaki onaylanmamış değişikliklerin olası katastrofik sonuçlarına yönelik farkındalık. Elektronmanyetik Çevre; Aşağıdaki fenomenlerin, elektronik sistemlere ilişkin bakım uygulamaları üzerindeki etkisi: EMC-Elektromanyetik Uyumluluk, EMI-Elektromanyetik Enterferans, HIRF-Yüksek Etkili Elektromanyetik Alan, Yıldırım/yıldırımdan korunma. Tipik Elektronik/Dijital Hava Aracı Sistemleri, Aşağıdakiler gibi tipik elektronik/dijital hava aracı sistemlerine ve ilgili BITE'ye (Dahili Test Ekipmanlarına) ilişkin genel düzenleme: ACARS-ARINC Komünikasyon ve Adresleme ve Kayıtlama Sistemi, EICAS-Motor Gösterge ve Ekip İkaz Sistemi, FBW-elektronik kumandalı uçuş/elektronik uçuş kontrol sistemleri (fly-by-wire), FMS-Uçuş Yönetim Sistemi, IRS-Ataletli Seyrüsefer/Referans Sistemi; ECAM-Elektronik Merkezi Hava Aracı Monitörü, EFIS-Elektronik Uçuş Gösterge Sistemi, GPS-Küresel Konumlama Sistemi, TCAS-Trafik Uyarı ve Çarpışmayı Önleme Sistemi, Entegre Modüler Aviyonikler, Kabin Sistemleri, Enformasyon Sistemleri.

Haftalık Ders İzlencesi

1) Aviyonik sistemler Otomatik uçuş (ATA 22), iletişim (ATA 23), seyrüsefer sistemleri (ATA 34) hakkında temel bilgiler; Elektronik Alet Sistemleri Elektronik alet sistemlerinin tipik düzenlemeleri ve kokpitdeki yerleşimleri
2) Elektronik görüntüleme Katod ışın tüpleri, ışık veren diyot ve sıvı kristal görüntü gibi modern hava araçlarında kullanılan genel görüntüleme sistemlerinin çalışma prensipleri
3) Aletler/Aviyonik sistemleri (ATA 31)
4) Aletler/Aviyonik sistemleri (ATA 31) Ptostatik: altimetre, hava hız hız göstergesi, dikey hız göstergesi,Cayroskobik: suni ufuk, durum direktörü(attitude), yön indikatörü, yatay durum göstergesi(HSI), dönüş ve yatış göstergesi, dönüş kordinatörü;pusulalar: doğrudan okumalı, uzaktan okumalı;hücum açısı göstergesi, stall uyarı sistemleri,diğer hava aracı sistem göstergeleri
5) Aletler/Aviyonik sistemleri (ATA 31) Ptostatik: altimetre, hava hız hız göstergesi, dikey hız göstergesi;cayroskobik: suni ufuk, durum direktörü(attitude), yön indikatörü, yatay durum göstergesi(HSI), dönüş ve yatış göstergesi, dönüş kordinatörü
6) Pusulalar: doğrudan okumalı, uzaktan okumalı; Hücum açısı göstergesi, stall uyarı sistemleri,diğer hava aracı sistem göstergeleri
7) Aletler/Aviyonik sistemleri (ATA 31)
8) Ara sınav/Değerlendirme
9) Tipik elektronik / dijital hava aracı sistemleri ,aşağıda örnekleri verilen, BITE (içinde takılı test ekipmanı) test unsuru içeren tipik hava aracı elektronik/dijital sistemlerin genel bilgileri:ACARS -ARINC komünikasyon ve adresleme ve kayıtlama sistemi ,ECAM- Elektronik merkezli hava aracı gözlemleme/kontrol ,EFIS- Elektronik uçuş aletleri sistemi
10) EICAS- Motor belirtileri ve ekip ikaz sistemi FBW- Joystik’le uçuş (Fly by Wire) FMS- Uçuş idare sistemi GPS- Küresel konumlama sistemi IRS- Atalet referans sistemi TCAS- Trafik ikaz ve çarpışmayı önleme sistemi
11) Data ‘Bus’ ları Hava aracı sistemlerindeki data ‘bus’ların çalışması, ARINC ve diğer spesifikasyonlar hakkında bilgiler
12) Fiber Optikler Elektrik kablo yayını ile yapılan fiber optik veri iletiminin avantaj ve dezavantajları; Fiber optik data bus’u; Fiber optik ile ilgili terimler;uç bağlantıları;Coupler’ lar, kumanda terminalleri, uzaktan kontrol edilen terminaller; Fiber optik’lerin hava aracı sistemlerindeki uygulamaları
13) Elektrostatiğe (deşarjlara) hassas üniteler Elektrostatik deşarjlara hassas komponentlerin özel taşıma/kullanma yöntemleri (handling); Risk, muhtemel hasarlar ile komponentler ve insanlar için anti-statik koruma üniteleri hakkında bilgilendirme
14) Elektromanyetik çevre aşağıdaki durumların elektronik sistemler ile ilgili bakım usullerine etkileri:EMC- Elektromanyetik uyum EM - Elektromanyetik girişim HIRF- Yüksek şiddetli radyasyon alanı Yıldırım/yıldırımdan korunma
15) Elektromanyetik çevre Aşağıdaki durumların elektronik sistemler ile ilgili bakım usullerine etkileri: EMC- Elektromanyetik uyum EM - Elektromanyetik girişim HIRF- Yüksek şiddetli radyasyon alanı Yıldırım/yıldırımdan korunma
16) Yarıyıl sonu sınavı

Önerilen/İstenen Ders Kaynakları

1- Uçak ElektronikGösterge Sistemleri, Palme Yayın evi,2022

Planlanan Öğrenim Faaliyetleri Ve Eğitim Yöntemi

1) Anlatım
2) Soru-Cevap
3) Grup Çalışması
4) Örnek Olay
5) Problem Çözme


Değerlendirme Yöntemi ve Ölçütleri

Ara Sınav Notunun Başarıya Oranı

50%

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarıya Oranı

50%

Toplam

100%

Dersin Eğitim Dili

Türkçe

Mesleki Uygulama

İstenmemekte