>

Yerbilimlerinde İleri Görüntü İşleme

Jeofizik Mühendisliği

Fen Bilimleri Enstitüsü
Yüksek lisans
Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Türü Dersin Düzeyi Dersin Yılı Dersin Verildiği Dönem AKTS Kredisi
Yerbilimlerinde İleri Görüntü İşleme JFZ541 Seçmeli Yüksek lisans 1 Güz 8

Öğretim Elemanı Adı

Doç. Dr. Özkan KAFADAR

Dersin Öğrenme Kazanımları

1) Dijital görüntü işleme için temel kavramları bilir ve uygular.
2) Uzaysal ve frekans ortamlarında jeofizik verileri işler ve yeraltı çizgiselliklerini görüntüler.
3) Görüntü işleme tekniklerini uygulamak için MATLAB ile teorik modeller geliştirir.
4) Geleneksel görüntü işleme teknikleri ile verileri işler ve veri içerisinde maskelenen detayları ortaya çıkartır.
5) Yapı tensörü, Gabor, Gauss, Kuwahara ve Curvature yöntemlerini kullanarak, jeofizik verilerden yeraltında gömülü yapıların uzanım ve konumlarını tespit eder.

Program Yeterliliği İlişkisi

  Program Yeterlilikleri
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
Öğrenme Kazanımları
1   Yüksek Orta Düşük Düşük       Düşük          
2 Orta Orta Yüksek Yüksek Düşük     Yüksek Yüksek          
3 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Düşük     Yüksek Yüksek   Düşük      
4 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Düşük     Orta Yüksek Yüksek        
5 Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Düşük     Orta Yüksek Yüksek Düşük      

Eğitim Şekli

Yüz Yüze

Ön Koşullar, Diğer Koşullar

Yok

Önerilen Destekleyici Dersler

İleri Jeofizik Uygulamaları, Arkeolojide Jeofizik, Gravite ve Manyetik Yorumlama

Dersin İçeriği

Bu ders, temel filtreleme yöntemleri, geleneksel görüntü işleme teknikleri, çeşitli jeofizik verileri üzerinde ileri görüntü işleme tekniklerinin uygulamaları, jeofizik verilerden çizgiselliklerin ortaya çıkarılması, yeraltı yapıları ile ilişkilendirilmesini ve MATLAB uygulamalarını kapsar.

Haftalık Ders İzlencesi

1) Görüntü işlemede temel kavramlar: analog ve dijital sinyaller, dijital görüntüler, piksel kavramı, analog görüntülerin sayısallaştırılması, görüntü örnekleme, niceleme, görüntü çeşitleri, çözünürlük kavramı
2) Uzaysal ortamda işlemler, kontrast, histogram işlemleri, görüntü eşikleme, lineer ve nonlineer uzaysal filtreler, konvolüsyon kavramı
3) Frekans ortamında işlemler, frekans uzayı, Fourier dönüşümü, ayrık Fourier dönüşümü, hızlı Fourier dönüşümü, alçak geçişli filtre, yüksek geçişli filtre, bant geçişli filtreler
4) Morfolojik görüntü işleme, aşındırma, genişletme, açma, germe işlemleri
5) Evrişim süzgeçleri ve uygulamaları, yönlendirmeli filtreler
6) Kenar tespit ve iyileştirme yöntemleri ve uygulamaları: toplam yatay türev, analitik sinyal, düşey türev, düşey türevin toplam yatay türevi
7) Parabol tabanlı yöntemler ve uygulamaları
8) Ara sınav/Değerlendirme
9) Tilt açısı, toplam yatay türevin tilt açısı, normalize edilmiş standart sapma ve teta haritası yöntemleri ve uygulamaları
10) Tilt açısı, toplam yatay türevin tilt açısı, normalize edilmiş standart sapma ve teta haritası yöntemleri ve uygulamaları
11) Yapı tensörü ve uygulamaları, özdeğer ve özvektör kavramları
12) Eğrilik (Curvature) yöntemi ve uygulamaları: minimum eğrilik, maksimum eğrilik, ortalama eğrilik, Gaussian eğriliği, pozitif eğrilik, negatif eğrilik
13) Eğim eğriliği, doğrultu eğriliği, şekil indeksi, kontur eğriliği, eğrisellik
14) Kuwahara filtresi ve uygulama alanları
15) Kuwahara filtresinin türev tabanlı yöntemler üzerindeki etkileri ve uygulamaları
16) Yarıyıl sonu sınavı

Önerilen/İstenen Ders Kaynakları

1- G.T. Schuster, Signal and Image Processing in the Earth Sciences, University of Utah, 2004.
2- R.C. Gonzalez, R.E. Woods, Digital Image Processing, Pearson Education Limited, 2018.
3- P. Bakker, Image Structure Analysis for Seismic Interpretation, Dissertation, TU Delft, 2002.
4- A.M. Albora, O. Uçan, O. Osman, Jeofizik Mühendisliğinde Görüntü İşleme Teknikleri Uygulamaları, Nobel Yayın Dağıtım, 2006.

Planlanan Öğrenim Faaliyetleri Ve Eğitim Yöntemi

1) Anlatım
2) Anlatım
3) Anlatım
4) Soru-Cevap
5) Soru-Cevap
6) Alıştırma ve Uygulama
7) Alıştırma ve Uygulama
8) Beyin Fırtınası
9) Beyin Fırtınası
10) Örnek Olay
11) Örnek Olay
12) Bireysel Çalışma
13) Bireysel Çalışma
14) Bireysel Çalışma


Değerlendirme Yöntemi ve Ölçütleri

Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarıya Oranı

50%

 

Sayı

Yüzde

Yarıyıl İçi Çalışmaları

Ara Sınav

1

20%

Sunum/Seminer Hazırlama

1

80%

 

Yarıyıl Sonu Sınavının Başarıya Oranı

50%

Toplam

100%

Dersin Eğitim Dili

Türkçe

Mesleki Uygulama

İstenmemekte